ABD’nin New York eyaletinde HZI Research Center (Araştırma Merkezi) adlı CIA tarafından finanse edilen ve CIA’nın LSD çalışmalarına da karışmış olan, insan beyni ve davranışları üzerine araştırma yapan bu vakfın bir benzeri, 1 Ocak 1971’de Prof. Dr. Psikiyatr Turan İtil tarafından İstanbul Gayrettepe’de kurulmuş ve bir sağlık merkezi görünümü altında faaliyet göstermektedir. Hipotezler İtil tarafından saptanıyor, koordinasyon da Mahir Bozak’ça kuruluyor. Vakfın yönetim kurulu başkanı Muazzez Çığ.
18-21 Eylül 1979, 15. Ulusal Psikiyatri ve Nöroloji Bilimler Kongresi’nde “Necmettin Polvan Gurubunun Bildirisi” ile Prof. Dr. Turan İtil, Prof. Dr. Necmettin Polvan, Mahir Bozak, Dr. E. Ramadanoğlu, V. Morgan, G. Dayıcan, G. N. Menon, Dr. M. Shapiro ortaya çıkmışlardı. Konu ile ilgili olarak Kongrenin oturum başkanı Doç. Dr. Ataman Tangör, Prof. İtil’in araştırmaları için eleştirisinde: “Yakın geçmişte ABD bazı gençlik akımları bu tür çalışmaları protesto amacı ile değerleri milyonlarca dolara varan laboratuvarları yakıp yıkmışlardı da, Prof. Frankeştayn’lardan birçoğu araştırmalarını daha ‘özgür’ ülkelerde yürütmek zorunda kalmışlardı. İşte, Prof. İtil de o tarihlerden bu yana anavatanını pek sever olmuştur…”[1]
Aynı yıl Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde ABD’de henüz piyasaya çıkmamış iki yeni ilâç (beynin işleyişi üzerine etkili) “TULSUPRAM” ve “CITOLAPRAM” Türkiye’de sağlıklı gönüllüler üzerinde denenmişti. 12 Eylül icraatı içinde bazı siyasal tutuklular: “gözleri bağlanarak bir askerî yere götürüldüklerini, kendilerine uyuşturucu iğneler yapıldığını, hafızalarının bulanıklaştığı” iddialarında bulunmuşlardır. Ayrıca, Gözaltında Kaybolanlar adlı kitapta işkencede ölenler için verilen “malum” ölüm raporlarının altında Prof. Turan İtil ve Ayhan Songar adlarının bulunduğu yazılmaktadır. Ki bu kitap toplattırılmıştır(!). Bütün bu olayların gerisinde bu gibi faaliyetler olsa gerek. Çünkü, bir CIA kuruluşu olan Uluslararası Dışpolitika Enstitüsü ile Psikiyatri Vakfı olan HZI Vakfı’nın, resmî makamların girişimi ile 10 Ekim 1983’de İstanbul’da gerçekleştirdikleri “Uluslararası Terörün Çağdaş Yönleri” adlı seminerin varlığı bunu ispatlamaktadır. Seminer, İstanbul Valisi Nevzat Ayaz’ın konuşması ile açılıp, 1. Ordu ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Necdet Öztorun’un konuşması ile kapanmış, altmış yedi yerli ve yabancı “terör” ve “psikiyatri” uzmanının davet edildiği toplantıya kırk üç kişi katılmıştır. Seminere katılan yabancı uzmanların tümü “terörün önlenmesinin tek çaresinin uluslararası işbirliği olduğunu” ve Türk yetkililerin “kendileriyle işbirliği yapmalarını” istemişlerdir.[2] Bu yabancıların arasında Mr. Paul Henze de bulunuyordu.
Prof. İtil (dolayısıyla HZI) Ocak 1985’de yapılan “Türkiye’de Teröristlerin Rehabilitasyonu Uluslararası Sempozyumu” yöneticilerinden biriydi.[3] “Hapisteki teröristler aptal, liderler dışarda,”[4] diyordu, Prof. İtil. Sempozyumun liderlerinden biri de yine Paul Henze idi.
Halid Özkul
1987
[Kaynak: Halid Özkul, Emperyalizm, CIA ve Türkiye, Boyut Yayınevi, 1987, İstanbul, s. 108-110.]
Dipnotlar:
[1] Nokta, 3 Mart 1985.
[2] Cumhuriyet, 12 Ekim 1983.
[3] Nokta, 17 Şubat 1985.
[4] Cumhuriyet, 11 Şubat 1985.