Makale, çeviri, röportajların yanı sıra, kolektif tartışma ve araştırma ürünü dosya çalışmaları da yayımlamayı planladığımız Sosyalizm.org’da, Gaziantep’i odağa aldığımız ilk dosyamızla yola çıkıyoruz.
Şehir; iktisadı, coğrafyası ve demografisi bağlamında, özellikle 2014 yılından bu yana görünür biçimde ciddi gelişmelere mekân olmaktadır. Sermaye çevreleri ve siyasî iktidara göre bir “model” hâline gelmektedir.
Bu modelde “yeşil dönüşüm”, ihracata dayalı ekonomi, göçmen emeği ve sermayesi, alt yapı yerine sosyal belediyecilik söylemi ve fonlanma ilişkileri köşe taşlarını teşkil ediyor. Şehir; vatandaşlık puanı planları, belediye başkanının eksik olmadığı iklim zirveleri, yeşil dönüşüm planları ile bir anılır oldu.
Sovyetler sonrası yakın coğrafyayı kapitalist düzene göre yapılandırma hedefi ile 1991’de yola çıkan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), en azından 2014 yılından bu yana, Antep’i bulunduğu coğrafyanın merkezi olarak görüyor. Aynı tarih; EBRD’nin Şehre yasal dokunulmazlığa sahip bir ofis açmasına, şiddetlenen göç dalgasına, tüm şehir yasasının yürürlüğe girmesine, şehirdeki köy tüzel kişiliklerinin lağvedilmesine ve Fatma Şahin’in belediye başkanlığına gelişine sahne olacaktır.
Bu dosyada kapitalizmin güncel eğilimlerini global ve yerel ölçekte bir arada inceleme imkânı bulduğumuzu düşünüyoruz. İnşa hâlindeki bir süreci ele almanın zorluğu bizi meseleye farklı açılardan bakmaya itti.
Dosya kapsamında sırasıyla:
“Model Şehir Gaziantep” başlıklı yazıda sermaye ve devletin güncel girişimlerinin nasıl bir tarihî, ekonomik, demografik zeminde cereyan ettiği özetlenmeye çalışılıyor.
“Fatma Şahin, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve Antep’in Dönüşümü” başlıklı ikinci yazıda, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın Antep ve Türkiye’deki faaliyetleri, Fatma Şahin’in Gaziantep Büyük Şehir Belediyesi ve Türkiye Belediyeler Birliği başkanlığı aracılığıyla diğer belediyeleri uluslararası ajandalara eklemleme çabaları ele alınıyor.
Üçüncü yazı “Yeşil Şehirler ve Kapitalizmin Yön Tayini” başlığını taşıyor. Bu yazıda Gaziantep özelinde “Sürdürülebilir Şehirler”in “yeşil yeni düzen” kapsamında değerlendirilmesi ile politik ekonominin güncel eğilimini gözden geçiriliyor.
Dördüncü yazıda tartışmakta olduğumuz konuların hukuk alanına yansımalarını ele alınıyor ve “Gaziantep Modelinin Hukukî Çerçevesi” başlığını taşıyor.
Beşinci ve son yazı “Yeni Dünya Düzeni ve Şehir Devletlerinin Yükselişi” başlığını taşıyor. Yazıda meselenin Kanal İstanbul’dan Merkez Türkiye’ye, Kent Anayasası’ndan Yeşil Gaziantep’e uzanan mutabakatın jeopolitik temelleri irdeleniyor.
Şehirden kısa röportajlara[1] da yer vereceğimiz dosya, katkıya açık olacak şekilde planlanmıştır. Konu hakkında fikir beyan etmek, tartışmak, bilgi paylaşmak isteyen arkadaşların görüşlerini yayımlamaktan memnuniyet duyarız.
Sosyalizm.org
14 Nisan 2022
[1] BİRTEK-Sen Genel Başkanı Mehmet Türkmen, Hasan Bodur ve Av. Ergin Sözen ile yapılan söyleşiler.