İsrail’in 18 Mart Saldırısı
18 Mart 2025’te İsrail, ateşkes anlaşmasını tek taraflı olarak bozarak Gazze’de birçok bölgeyi bombaladı. İsrail bombalarıyla çoğunluğu sivil olmak üzere en az 400 Filistinlinin hayatını kaybettiği ta...
Toplumsal Tarih Dergisi Şubat 2025 Sayısı Üzerine (II)
1919’dan 1946’ya, oradan 1974’e ve 1990’lara ve bugüne uzanan sınıfsal ve ideolojik bir hat mevcuttur. Toplumsal Tarih dergisinin Şubat 2025 sayısına hâkim olan anlayış bu silsileye bağlıdır.
Mahmut Halil’in Gözaltı Merkezinden Gönderdiği Mektup
Benim adım Mahmut Halil ve ben bir siyasî mahkûmum. Size, soğuk sabahlara uyandığım ve uzun günler boyunca hukukun korumasından mahrum bırakılmış birçok insanın maruz kaldığı sessiz adaletsizliklere t...
Trajedi – Komedi
Erdoğan dönemi, gerek saray/mabeyn siyaseti gerek İslamî söylem açısından Abdülhamid dönemine benzetilir. Gerçekte ise onun iktidarı, ne kapitalizmin sınırsız ilerleyişine maraz çıkarmış, ne kalıcı ku...
AfD: “Ami Go Home”
AfD’nin, Meloni’nin, Le Pen’in ya da Trump’ın iktidara geliyor oluşu, bir direnişe işaret etmektedir. Halklar direnmekte ve kimliklerini korumak için çare aramaktadır. Buna cevap üretebildiği takdirde...
8 Mart Emekçi Kadınlar Günü’nün Gerçek Tarihi ve 1857 Tevatürü
Komünist ülkeler ve komünist hareketler tarafından sahiplenilen 8 Mart, bugün düzenin en düzenbaz araçlarıyla unutturulmaya çalışılıyor. 8 Mart, sosyalizm için mücadele edenlerin mirasıdır.
İklim Kanunu Meclis’te
2023’teki yazıyı “Türkiye’de kapitalizm bir krizin/kararın eşiğinde bulunuyor,” şeklinde bitirmiştik. O krizin/kararın ortasında bulunmaktayız. Bu iki yıllık süreç, Türkiye’nin gerçekte ayağını bastığ...
8 Mart
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü; kadın işçi ve emekçilerin omuz omuza verip kapitalizmin sömürü sistemine karşı erkek yoldaşlarıyla yürümesi gereken bir mücadele günüdür. Emekçilerin cinsiyeti yoktu...
Toplumsal Tarih Dergisi Şubat 2025 Sayısı Üzerine (I)
Komintern’in kayıtları, bugün yürütülen teorik işlemler için aslında bir bahane, “tutulacak dal” işlevi görüyor. Gerçekte ise TKP’nin kurucu dinamikleri fazla “bulaşık” görülüyor, Türkiye sosyalist ha...
Pontus Soykırımı ve Alman Politikaları
Pontuslu Rumlara yönelik soykırım Ermeni Soykırımı’nın aksine büyük oranda ihmal edilmiştir. Çünkü Ermeni ulusunun hemen hemen aynı dönemlerde yaşamış olduğu büyük trajedinin gölgesi altına kalmış ve ...
Erzincan Şûra Hükûmeti
Erzincan antlaşmasının imzalanmasının ardından Bolşevik Arşak Cemalyan, Kürt, Türk ve Ermeni temsilcileri bir araya toplayarak bir toplantı düzenledi. Ayrıca toplantıya Kürt, Türk ve Ermeni işçiler de...
İlk Gözaltı
Durup konuşmayacağınız kimseler sizi bir yerlere oturtuyorlar, size bir şeyler soruyor, sizden bir şeylerin hesabını istiyorlar. Ne hakla? Kimin adına? Ve en önemlisi “ne” için? Kendinizi bir oyuncak ...
TÜSİAD Operasyonu: Hukuk, Demokrasi, Kurumlar, Sahte Bayraklar
Bu kaygan momentte büyük Türk burjuvazisi, klasik refleksleriyle, TÜSİAD’ın vitrinine şirketi ilk 500’de bile yer almayan ihracatçı Orhan Turan ile Özyeğin’in eski personeli Ömer Aras’ı çıkaracak; Koç...
Aydınlar ve Sınıf Mücadelesi
Aydınların üst tabakasının burjuvazi ile kaynaşmış olmasına ve alt sosyal kesimlerinin artan ölçüde proleterleşmesine rağmen, büyük bölümü hâlâ kapitalist toplumun iki uzlaşmaz sınıfı arasında, orta b...
Bir Sovyet Kahramanı: Megrel-Laz Lavrenti Beriya
Gerek Batı’da ve gerekse Rusya’da bugün, Beria’nın Sovyet tarihinde oynadığı tarihi rolün gözden geçirilmesi yönünde giderek büyüyen bir eğilim var. Belgeler yayımlandıkça gerçekler ortaya çıkacak ve ...
Kapitalist Dönüşüm
Kapitalizm tarihinin de gösterdiği üzere, sermaye fraksiyonları arasında koşulsuz, mutlak bir entegrasyon ve uyum yoktur. Öyle ki finansal, ticari ve sanayi sermayeleri arasında, belli tarihsel moment...
Orta Asya’da Çin-Hindistan Güç Savaşı: IMEC, Kuşak-Yol Projesi’ne Karşı
Neoliberal sistemin 2008’den beri süren kronik krizini aşamaması sonucu, nesnel koşulların yavaş yavaş oluşmasıyla dünyamız yeni bir paylaşım savaşına doğru adım adım gidiyor.
Emek Tarihi Üzerine Temel Bir Kaynak: Anadolu Osmanlı Demiryolu ve Bağdat Demiryolu Şirket-i Osmaniyesi İdaresi’nin İçyüzü- Dr. Arhangelos Gavril
"Anadolu Osmanlı Demiryolu ve Bağdat Demiryolu Şirket-i Osmaniyesi İdaresinin İçyüzü adlı kitap, yayımlanışından yüz on bir yıl sonra günümüz Türkçesiyle okurla ilk kez buluşurken, kitapta yer alan bi...
Şeyh Sait Bulvarı
Kayyımlar atanırken kör-sağır olanlar, Kürde zulüm edilirken görmezden gelenler, Şeyh Sait bulvarına karşı sert açıklamalarla büyük bir “komünistlik” örneği sergilediler. Bu ilericilikle en fazla seçi...
Hasan Bodur ile Söyleşi
“Model Şehir Gaziantep” dosya çalışmamız kapsamında, rant temelli dönüşüme karşı evini, geçmişini korumaya çalışan; adliyeden belediye önüne kadar şehrin her noktasında sürdürdüğü direnişi birinci yıl...
Jimmy Carter Öldü
Carter öldü, emperyalizm yaşıyor. Emperyalizmin Camp David ile 1978’de attığı hızlı adımlara 1979’da, hem de Sovyetler’in son ve zayıf yıllarında çelme takılmıştı. Doğu’da gayrimeşru Batı varlığı, 50 ...
Tayvan Sorunu ve Çin
ABD, soğuk savaş yıllarında SSCB'ye karşı yürüttüğü “çevreleme-kuşatma” stratejisini, bugün de esas rakip olan Çin’e karşı uygulamaya çalışıyor. ABD bu kuşatmayı bölgedeki askeri varlığıyla da uyguluy...
Kovid Gerçekte Neyle İlgiliydi?
2019’un sonlarına doğru birçok şirket yeterli kâr oranını elde edemedi. Düşen cirolar, sınırlı nakit akışları ve yüksek borçlu bilançolar yaygındı. Ekonomik büyüme, Şubat 2020’deki büyük borsa çöküşün...
1968’in Emperyal Kaldırım Taşlarının Altında Ne Var?
Sömürgen şiddeti yavaş yavaş insanî terimlerle gerekçelendirildi. Bu şiddet, Batı’nın kendisini yerlilerin şiddetiyle baş etmek için gerek duyulan insanlığın mimarı olarak yeniden konumlandırmasıyla m...
İslâm’ın Bayrağı Kızıldır!
Bugüne kadar, İslâm’ın devrimci potansiyeli sözüm ona “sosyalist” çevreler tarafından ya görmezden gelindi ya da bütünüyle inkâr edildi. Milyarlarca insanın sahip olduğu bir inanç, gericiliğin yerel b...
Metaverse
Pandemi ile yeni bir boyuta taşınan gözetim toplumu, devletin ve sermayenin insanı toplumdan ayırma, onu “bireye” sıkıştırma hedeflerinden biridir. Dijital teknolojilerin hayatımıza bu kadar dâhil olm...
Serbest, Başıboş, Boş
Bugün başıboş köpeği, toplumun ortak varlığı olan çocukların üzerine çıkaranlar, çocukları başıboş köpeklerin parçalamasını “doğal seleksiyon” olarak görenler, sermayenin toplum arasında dolaşan ajanl...
Devletin Bir Emaneti: Türkiye Komünist Partisi
Burjuvazi tarafından TKP şalı giydirilen SİP’in, köken itibariyle 1920 yılındaki resmî TKP, 1932-35 aralığındaki Kadro ve 1961-67 aralığındaki Yön dergilerine dayandığı rahatlıkla söylenebilir. Üçü de...